ایلان ماسک مدیر عامل Tesla و SpaceX برنامههایی برای تسخیر مریخ دارد و فکر میکند هوش مصنوعی ممکن است انسان را به حیوانات خانگی خود تبدیل کند. اما فراتر از هیاهوی تبلیغاتی و ارزش او و حضورش در توییتر، CB Insights در مقالهای به بررسی نوآوریهای ایلان ماسک و تحولی که قرار است تقریباً در همه صنایع بوجود آورد، پرداخته است. در یک مطالعه همه جانبه، 8 صنعت مختلفی که ماسک و شرکتهایش در آن فعالیت میکنند انتخاب شدند تا بفهمیم که آنها چگونه شروع به تاریخسازی کردند.
1- انرژی
2- خودرو
3- مخابرات
4- حملونقل
5- زیرساخت
6- هوافضا
7- هوش مصنوعی
8- سلامت
در بخش پنجم مقاله نوآوریهای ایلان ماسک، سراغ هوش مصنوعی و سلامت میرویم و بیشتر با اقدامات و تحولاتی که تا کنون در این حوزهها ایجاد کرده، آشنا میشویم.
هوش مصنوعی
از پروژه OpenAI چه میدانید؟
ایلان ماسک مدت هاست که در مورد تهدیدهای بالقوه هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) ابراز نگرانی کرده و در همین راستا 10 میلیون دلار به موسسه Future of Life در سال 2015 برای انجام یک پژوهش جهانی در مورد هوش مصنوعی کمک مالی کرده است. در آن سال، او شرکت OpenAI را با هدف تقویت تحقیقات حوزه AI تأسیس کرد.
با این حال، ایلان ماسک در سال 2018 از عضویت هیئت مدیره این شرکت کنارهگیری کرد و گفت که او دیگر با OpenAI در ارتباط نیست و دلیل آن را نیاز به تمرکز بیشتر بر سایر سرمایهگذاریهای خطرپذیر و تعارضات احتمالی منافع این پروژه با اهداف هوش مصنوعی شرکت تسلا عنوان کرد. در حال حاضر تحقیقات فعلی هوش مصنوعی عمدتاً در شرکتهای بزرگ فناوری محور متمرکز شده است که بنا به دلایل تجاری تحولات و پیشرفتهای خود در این حوزه را مخفی نگه میدارند. در مقابل، OpenAI به عنوان یک سازمان غیرانتفاعی برای انجام تحقیقات هوش مصنوعی بدون در نظر گرفتن اهداف تجاری تاسیس شد، اگرچه سال گذشته برای تسهیل جذب سرمایهگذار به یک ساختار سازمانی “با سقف سوددهی محدود” یا Capped-Profit تغییر وضعیت داد.
هوش مصنوعی چه تهدیدهایی در پی دارد؟
تحقیقات هوش مصنوعی با سرعت قابل توجهی در حال رشد است و ماسک این را تهدیدی وجودی برای بشریت میداند. گوگل، فیس بوک، آمازون، اپل و دریایی از استارتاپهای دیگر در متحول کردن هوش مصنوعی نقش دارند. بازدهی بالاتر، بهرهوری بالاتر، کار کمتر برای انسانها و در حالت ایدهآل کیفیت زندگی بالاتر برای انسانها.
اما رقابت برای این اتفاقات نیز خود یک مسابقه به سمت یک نقطه ضعف بالقوه بسیار بزرگ است. یک هوش مصنوعی عمومی فوق العاده هوشمند که بسیار باهوشتر از انسان است و هیچ فایدهای برای نگه داشتن آنها در اطراف خود نمیبیند.
ترسها و تهدیدهای هوش مصنوعی را در دو موضوع میتوان خلاصه کرد:
1- هوش مصنوعی که ناخواسته کارهای زیانآور انجام میدهد
2- هوش مصنوعی که عمداً کارهای زیانآور انجام میدهد
اولین مورد حتی در کاربردهای فعلی هوش مصنوعی نیز میتواند دردسر آفرین باشد. اما تکرارهای پیشرفتهتر آن میتواند در تلاش برای “حل” مشکلات با استفاده از منطق انحرافی مفید واقع شود.به عنوان مثال ما یک ربات تمیز کننده هوش مصنوعی میسازیم. تمام کاری که این ربات میخواهد انجام دهد این است که مطمئن شود دنیا به اندازه کافی تمیز است.اگر ربات فقط بخواهد مطمئن شود همه چیز تمیز است، چند گزینه دارد.
یک گزینه این است که همه آلودگیها را پاک کند. این همان نتیجهای است که ما میخواهیم و سازنده هوش مصنوعی انتظار دارد. اما این تنها اتفاقی که ممکن است بیفتد، نیست. احتمال دیگر این است که در وهله اول تلاش میکند جلوی آلودگیها و خرابکاریها را بگیرد. انسانها باعث آلودگی میشوند. پس اگر هیچ انسانی وجود نداشته باشد، هیچ آلودگی نیز وجود نخواهد داشت، بنابراین باید از شر همه انسانها خلاص شویم!
ماموریت اعلام شده OpenAI این است: “اطمینان از این که هوش عمومی مصنوعی (AGI) – یعنی سیستمهای بسیار مستقل که در بیشتر کارهای اقتصادی ارزشمند از انسان بهتر عمل میکنند – به نفع تمام بشریت عمل کند“. هوش مصنوعی که سریعتر یاد میگیرد، سریعتر توسعه پیدا میکند.
یک هوش عمومی مصنوعی (AGI) میتواند میلیونها تکرار از خودش را آزمایش کند، بهترین پارامترها را انتخاب کند، آنها را ترکیب کند و بلافاصله هوشمندتر شود. از طریق پروژه OpenAI، یکی از اهداف ماسک آگاهی دادن به مردم به اندازه کافی از تهدیدی بود که هوش مصنوعی میتواند علیه بشریت ایجاد کند تا احتمال کنترل پیشگیرانه آن بیشتر شود. پروژه OpenAI اما تنها طرحی نیست که ایلان ماسک در این حوزه دارد. او همچنین در حال سرمایهگذاری بر روی پروژهای به نام Neuralink است که به انسانها کمک میکند تا به موقع خودشان را از تهدیدها و خطرات احتمالی هوش مصنوعی در امان نگه دارند.
سلامت
بیشتر تلاشهای ایلان ماسک در مقیاس بزرگ انجام خواهند شد: ارسال سفینههای فضایی به مریخ، تونل زدن از واشنگتن DC به نیویورک، کارخانههای تولید ماشین الکتریکی در سراسر دنیا. با این وجود پروژه Neuralink در مقیاس میکروسکوپی متمرکز است. پروژه Neuralink در سال 2016 راهاندازی شد؛ این پروژه ایلان ماسک بر روی ساخت یک رابط رایانه-مغز (BCI) آغاز به کار کرده است که مغز انسان را مستقیماً به رایانه متصل میکند.
طبق مقاله وال استریت ژورنال، “ساخت یک وسیله نقلیه الکتریکی در مقیاس انبوه و استعمار مریخ برای ایلان ماسک به اندازه کافی بلند پروازانه نیست. این کارآفرین میلیاردر اکنون میخواهد رایانهها را با مغز انسان ادغام کند تا به انسانها کمک کند که با ماشینها همگام شوند.”
از نظر ایلان ماسک، این تنها راه زنده ماندن بشریت با توجه به پیشرفت مداوم هوش مصنوعی است. ماسک معتقد است که پیشرفت هوش مصنوعی تحت تأثیر رقابت بسیار زیاد در این حوزه است. شرکتهایی مانند آمازون باید میلیونها دلار برای توسعه هوش مصنوعی خود سرمایهگذاری کنند زیرا در صورت عدم موفقیت، سایر رقبا مثل گوگل، مایکروسافت و فیس بوک این کار را انجام میدهند. در نتیجه، ایجاد هوش مصنوعی که زندگی و بقای انسانها را به چالش میکشد، اجتناب ناپذیر به نظر میرسد. با پروژه Neuralink، هدف این است که سطح هوش انسانی افزایش پیدا کند و انسان بیشتر با دنیای دیجیتال ارتباط برقرار کند تا قبل از اینکه هوش مصنوعی بتواند بر بشر چیره شود، خود را در برابر اتفاقات احتمالی تقویت کند.
BCI چه کاربردی دارد؟
ایلان ماسک BCI را راهی برای پر کردن شکاف و جوش خوردن انسان با رایانه میداند. BCI ها ایمپلنتهای مغزی هستند که به شکل یک تراشه از الکترودهای چند میلی متر مربعی ساخته میشوند که با جراحی مستقیم در مغز کاشته میشوند.
الکترودها فعالیت الکتریکی سلولهای مغز و نورونها را دریافت کرده و به رایانه منتقل میکنند. در حالی که فعالیت مغز ضبط میشود، شخص موردنظر وظیفهای مانند حرکت یک دسته بازی را برای جابجایی مکان نما روی صفحه انجام میدهد. سپس محققان میتوانند از الگوریتمهایی برای ارتباط فعالیت مغز با حرکت استفاده کنند و به یک کامپیوتر یاد میدهند که وقتی نورونهای خاصی فعالیت میکنند، مکان نما باید به سمت چپ حرکت کند. سپس میتوانید دسته بازی را خاموش کرده و مکان نما را فقط از طریق فعالیت مغزی حرکت دهید.
اصلیترین مشکل BCI ها نحوه کاشت آنها است. اگرچه استفاده از BCI های بیسیم جذاب به نظر میرسند، اما آنها مشکلات خاص خود را نیز دارند:
1- چگونگی تأمین برق دستگاه
رادیوهای بیسیم تشنه برق هستند و پردازش و ارسال اطلاعات با پهنای باند بالا نیز به انرژی قابل توجهی نیاز دارد.
2- چگونگی کاهش دمای دستگاه
تراشهها، رادیوها و باتریها همگی گرما تولید میکنند.
همچنین، الکترودها با قرارگیری و کاشت در مغز، آسیب ایجاد میکنند. به دنبال این اتفاق، سیستم دفاعی طبیعی مغز با گذشت زمان الکترودها را محصور میکند، سپس از بقیه مغز جدا کرده و آنها را بیفایده میکند.
فناوری Neuralink میتواند برای افرادی که از سکته مغزی، سرطان، آسیبهای نخاعی، قطع عضو و دهها مورد دیگر از مشکلات پزشکی و سلامت رنج میبرند، موثر باشد. اگر پروژه Neuralink موفقیت آمیز باشد، میتوان چندین سال درمان پر هزینه (و در بسیاری از موارد جراحیهای پر خطر) را با یک ایمپلنت میکروسکوپی نسبتاً ساده در مغز جایگزین کرد که حرکات، حافظه یا سایر عملکردهای شناختی را بازیابی میکند.
هر چند در سخنرانی اخیر ایلان ماسک در ماه آگوست سال جاری، وی در مورد اهمیت مأموریت شرکت Neuralink سخن گفت اما به این نکته نیز اشاره کرد که هنوز راه طولانی تا دستیابی به یک محصول تجاری در پیش است که باید منتظر ماند که سرانجام این فناوری چگونه خواهد شد.
برای مطالعه بخش های دیگر مقاله ایلان ماسک کلیک کنید:
ابلان ماسک – بخش چهارم
دیدگاه کاربران