بر اساس دستور معاونت امور فضای مجازی دادستانی کل کشور، امروز قرار بود که در فاز اول طرح سامانه امتا در احراز هویت مشتریان کسبوکارهای آنلاین، تمامی سایتهای درج آگهی برای دسته بندی خودرو و املاک خود، کاربرانشان را از طریق سامانه امتا احراز هویت کنند. با وجود مخالفتهای مختلفی که با این طرح شد، اما چندی پیش مجددا از سوی نهادهای مرجع تاکید شد که این اتفاق خواهد افتاد. حال با رسیدن اول مهر و زمان موعود، به نظر میرسد که این موضوع هنوز به طور کامل اجرایی نشده و قرار است مجددا درباره نحوه اجرایی آن صحبتهایی انجام شود.
«نیما اشرف زاده» مدیر بازاریابی «شیپور» عنوان میکند که از زمان صدور این نامه، آنها و چندین کسب و کار آنلاین دیگر خواستار برگزاری جلساتی پیرامون موضوع سامانه امتا با مقامات مسئول شدهاند اما هیچ یک از نامهها پاسخ شفافی دریافت نکرده است.
او میگوید آنها نمیدانند درباره مشکلاتی که اجرایی شدن این طرح دارد، باید با چه کسی صحبت کنند. وی درباره همین مشکلات میگوید: «در وهله اول، با اجرایی شدن این طرح قرار است مشتریان از پلتفرم ما خارج شوند و در سامانه امتا احراز هویت شوند و دوباره به پلتفرم ما برگردند؛ این اتفاق که کاربر ما از مجموعه خارج شود و درگیر یک فرایند دیگر شود، قطعا به رابط کاربری پلتفرمها آسیب خواهد زد و مشتریان را کمتر خواهد کرد. با اعطای یک API به راحتی میتوان جلوی چنین مشکلی را گرفت و دسترسی به ما داده شود تا بتوانیم در آن واحد این احراز هویت را انجام دهیم.»
امتا باید API بدهد
اشرف زاده تاکید دارد که این API نباید مانند سامانه شاهکار هزینهای داشته باشد چرا که بسیاری از شرکتهای فعال در این حوزه یا به سوددهی نرسیدهاند یا مانند شیپور بعد از چندین سال ضرر تازه به سوددهی رسیدهاند و پرداخت این هزینهها برایشان بسیار سنگین تمام خواهد شد. اشرف زاده با اشاره به قوانین ضد انحصار که خود دولت نیز به آنها تاکید دارد به دیجیاتو میگوید: «استفاده از تنها یک سامانه برای احراز هویت مخالف این طرحها و صحبتها است. باید چندین سامانه برای احراز هویت وجود داشته باشد تا صاحبات پلتفرم خودشان ببینند بهتر است با کدام یک کار کنند. هماکنون سامانه شاهکار هم وجود دارد، چرا شاهکار اجباری نشد و امتا شد؟»
او میگوید این روش در هیچ جایی در دنیا کاربردی ندارد که دولت یک سرویس به تمام کسبوکارها بدهد و همگی با تابعیت از این سرویس کار شناسایی هویت کاربران خود را انجام دهند: «اگر فردا روزی این سرویس به پلتفرمها بگوید باید یک دقیقه صبر کنید تا احراز هویت انجام بگیرد، پلتفرمها مجبور هستند بگویند چشم، چون راه دیگری ندارند و مسیر دیگری برای این کار از سوی نهادهای ذیصلاح معرفی و تایید نشده است.»
موانع و مشکلات پیش رو
اشرف زاده باور دارد مساله احراز هویت مسالهای نیست که توپ آن در زمین کسبوکارها قرار بگیرد و مشکلات ریشهای در این زمینه وجود دارد که دولت باید آنها را حل و فصل کند: «نباید مشکل احراز هویت را گردن کسبوکارها انداخت. وقتی سیمکارتهای بینام و نشان در بازار وجود دارد، مشکل از اپراتورها و یا دفاتر خدماتی است که چنین سیمکارتهایی را صادر میکنند. سیمکارتها به نام توریستهایی است که اصلا معلوم نیست در کشور هستند یا خیر و یا به نام افرادیست که از همه جا بیخبر هستند. وجود این حجم از سیم کارت بینام و نشان در بازار وضعیت احراز هویت را با مشکل مواجه میکند. سامانههای مذکور نمیتوانند جلوی این سیمکارتها را بگیرند و دولت و مراجع دیگر باید فکری به حال صدور این سیمکارتها و مواردی که هماکنون در بازار توزیع شده انجام دهند.»
اشرف زاده همچنین با گلایه از اتحادیه کسبوکارهای مجازی میگوید که انتظار کسبوکارها حمایت این اتحادیه از آنها برای حل شدن قانونی مشکلات و موانع این طرح بوده است.
از سوی دیگر «محمد حسن فرازمند»، مدیر بازاریابی باما نیز اعلام میکند که هنوز همکاری با امتا به طور صد درصدی از سوی مجموعهها شکل نگرفته و آنها امیدوار هستند که این موضوع از طریق مراجع قانونی پیش برود و مشکلات آن حل و فصل شود. به باور فرازمند، اجرایی شدن چنین طرحی با شرایط کنونیاش به کسبوکارها ضربه خواهد زد و میتوان مشکلات آن را حل و فصل کرد. او نیز باور دارد مشکل اصلی از سوی اپراتورها و وجود سیمکارتهای بینام و نشان است: «در کشورهای دیگر چنین سیستمی که احراز هویت به صورت یکپارچه و تنها با یک سامانه دولتی انجام بشود اجرایی نشده است.»
شرط اصلی کسبوکارها برای دریافت API
مدیر بازاریابی باما باور دارد که هیچ کسب و کاری با مساله مهمی مانند احراز هویت مخالف نیست و آنها نیز از این قاعده خارج نیستند اما او تاکید دارد که باید این مساله را اصولی پیش برد تا بتوان تمام بازیگران آنلاین کشور را همراه کرد: «سیمکارتهای بینام و نشانی که در کشور وجود دارد ممکن است خطرات بسیار بزرگتری را بیافرینند و جرائم اینترنتی کوچکترین آنها باشد. تعیین و تکلیف وضعیت این سیمکارتها بسیار مهم است چرا که شاید جرائم بسیار بزرگی با آنها رخ بدهد که قابل پیگیری نباشد.»
شنیدههای ما حکایت از برگزاری جلسات از صبح امروز با مسئولان وزارت صمت و سامانه امتا برای حل و فصل مشکلات اجرایی شدن این طرح دارد. به نظر میرسد شرط اصلی کسبوکارها دریافت API از این سامانه به جای خارج کردن مشتریان و کاربرانشان از داخل پلتفرم به سامانه امتا است و رایزنیها درباره این موضوعات ادامه دارد.
همانطور که پیشتر گفته شد این طرح در فاز اولیه خود قرار دارد و به نظر میرسد که قرار است در فازهای بعدی تمام کسبوکارهای آنلاین را در بر بگیرد و به همین خاطر بسیاری از نهادها و فعالین کسبوکارها معتقدند که باید مشکلات آن در وهله اول ریشهیابی شده و حل و فصل شود تا این چالشها دامنگیر تمام بازیگران تجارت الکترونیکی کشور نشود.
دیدگاه کاربران