معرفی یونیکورن های ترکیه

یونیکورن شرکتی با مالکیت خصوصی است که ارزش تجاری آن به یک میلیارد دلار رسیده باشد. این اصطلاح برای اولین بار در سال 2013 توسط آیلین لی، یک سرمایه گذار خطرپذیر و بنیانگذار Cowboy Ventures در کالیفرنیا، استفاده شد. او در مقاله خود از تیتر «به باشگاه یونیکورن خوش آمدید: یادگیری از استارتاپ های یک میلیارد دلاری» استفاده کرد و در مورد تک شاخ ها در دنیای سرمایه گذاری خطرپذیر نوشت.

استفاده از واژه یونیکورن برای این دسته از استارتاپ ها کاملا تعمدی بوده است. آیلین لی در مقاله خود طبق آمارها نشان داد که فقط 0.07 درصد از استارتاپ هایی که در دهه 2000 تاسیس شدند، توانستند به ارزش تجاری یک میلیارد دلار برسند. از آنجایی که یونیکورن یا تک شاخ موجودی افسانه ای است که نمی توان آن را به سادگی یافت، استارتاپ های یونیکورن نیز همچون این موجود افسانه ای به سختی یافت می شوند.

طبق آخرین آمارها از ماه مه 2022، بیش از هزار استارتاپ یونیکورن در سرتاسر جهان وجود دارد. از یونیکورن های سابق می توان به Airbnb، فیسبوک، گوگل و SpaceX اشاره کرد.

در واقع اولین یونیکورن ها در دهه 1990 پا به دنیای کسب و کارها گذاشتند. Alphabet (GOOG) که بعدها تبدیل به گوگل شد با ارزش بیش از 100 میلیارد دلار، ابر تک شاخ استارتاپ های دنیاست. در دهه 2000 شاهد به وجود آمدن بسیاری از استارتاپ های یونیکورنی بودیم؛ متا (یا همان فیسبوک سابق) را می توان ابر تک شاخ این دهه به حساب آورد.

استارتاپ های ترکیه که یونیکورن شدند!

در سال های اخیر کشور ترکیه مهد استارتاپ های دیجیتالی به خصوص در حوزه بازی های ویدیویی بوده است. جالب این که در شرایط بحران اقتصادی که دامن گیر این کشور شده، استارتاپ های حوزه بازی های موبایلی ترکیه توانستند به ارزش 2.75 میلیارد دلار برسند!

در این بخش با یونیکورن‌های ترکیه و داستان آن‌ها آشنا می‌شویم.

Peak Games

پیک گیمز یک شرکت طراحی بازی های موبایلی است که بیشتر بازی های طراحی شده توسط این کمپانی در سبک پازلی و مشابه بازی Candy-Crush است. این استارتاپ در سال 2010 در استانبول فعالیت خود را آغاز کرد. بازی های Toy Blast در سال 2015 و Toon Blast در سال 2017 طراحی شده و تبدیل به محبوب ترین بازی های این کمپانی شدند. این دو بازی هر دو با هم در مجموع بیش از 12 میلیون کاربر فعال روزانه تا ژوئن 2020 داشتند که رقم عجیبی در دنیای بازی های موبایلی است!

بنیانگذار این استارتاپ Sidar Sahin، پیک گیمز را در اکتبر 2010 به عنوان یک شرکت فناوری تلفن همراه که انواع بازی ها را برای پلتفرم های اندروید و iOS طراحی می کند، تاسیس کرد.

در سال 2019 کمپانی Zynga (شرکت بازی های ویدیویی آمریکایی) برای دومین بار بازی های طراحی شده توسط این استارتاپ را به ارزش 1.8 میلیارد دلار (900 میلیون دلار نقد و 900 میلیون دلار سهام) خریداری کرد و باعث شد این استارتاپ ترکی به جمع یونیکورن های ترکیه بپیوندد. Zynga در سال 2017 بخشی از بازی های پیک گیمز را به ارزش 100 میلیون دلار به صورت نقد خریداری کرده بود.

در حال حاضر Peak Games بیش از 100 کارمند دارد و بعد از همکاری با Zynga به 500 میلیون کاربر دست یافته که از بازی های پازلی و کارتی این کمپانی استقبال می کنند. این استارتاپ مجموعا 18 میلیون دلار حمایت مالی از سرمایه گذاران خطرپذیر مختلف دریافت کرده است.

 Getir

گتیر یکی دیگر از استارتاپ های یونیکورن ترکی محسوب می شود که در زمینه خدمات تحویل سریع اقلام غذایی از سوپرمارکت ها و رستوران ها فعالیت می کند. این استارتاپ یک اپلیکیشن موبایلی دارد که در سال گذشته 2.6 میلیارد دلار ارزش گذاری شد. در حال حاضر Getir را می توان با ارزش ترین استارتاپ ترکی و دومین یونیکورن ترکیه دانست. جالب اینکه این استارتاپ برخلاف پیک گیمز سرمایه‌گذار خارجی ندارد.

Ozlem Salur بنیانگذار این استارتاپ که آن را در سال 2015 راه اندازی کرده، در مسیر موفقیت صبور بوده و بعد از شکست اپلیکیشن تاکسی BiTaksi که یکی از بنیانگذرانش بود، ایده استارتاپ Getir را در ذهنش پرورانده است. سالور در کنار شرکای خود که هر کدام تجربه قابل توجهی از فروش در شرکت های بین المللی داشتند، توانستند استارتاپ گتیر را به یک یونیکورن ترکی تبدیل کنند. نکته قابل توجه اینکه سالور و 5 شریک موسس استارتاپ گتیر همچنان 60 درصد از سهام این استارتاپ را در اختیار دارند.

این استارتاپ خدماتی در حال حاضر بیش از 5 هزار کارمند دارد و طبق ادعای خود، تمامی مرسوله ها را در کمتر از ده دقیقه به مقصد می رساند. تا به امروز 1.8 میلیارد دلار روی این استارتاپ سرمایه گذاری شده است.

Dream Games

اعضای سابق تیم پیک گیمز که اولین استارتاپ یونیکورن ترکیه محسوب می شود، شرکت دریم گیمز را در سال 2019 راه اندازی کردند. این استارتاپ هم مانند Peak در زمینه بازی های موبایلی فعالیت دارد و تا به امروز توانسته بیش از 460 میلیون دلار، حمایت مالی دریافت کند.

اولین بازی طراحی شده توسط این استارتاپ Royal Match نام داشت که برای هر دو پلتفرم اندروید و iOS طراحی شد. همین بازی باعث شد فرصت های سرمایه گذاری روی این استارتاپ دو برابر شود.

اعضای این تیم که همگی سابقه حضور در یک استارتاپ موفق را داشتند، توانستند در سال 2021، یعنی 2 سال پس از راه اندازی Dream Games، ارزش آن را به یک میلیارد دلار برسانند. این استارتاپ چهارمین یونیکورن ترکیه و دومین استارتاپ بازی سازی است که توانسته به جایگاه تک شاخ در این کشور برسد.

این استارتاپ که روی کاربران کشورهای آسیایی، به ویژه ژاپن، چین و کره جنوبی تمرکز کرده، ماهانه نزدیک به 6 میلیون کاربر فعال دارد. طبق آمارهای فاش شده، خریدهای درون بازی این استارتاپ ماهیانه 20 میلیون دلار درآمد برای این تیم ایجاد کرده است. تیم این استارتاپ موفق در حال حاضر بیش از 100 نفر عضو دارد.

Trendyol

ترندیول، یک پلتفرم تجارت الکترونیک (e-commerce) در استانبول است که تا به امروز نزدیک به 1.9 میلیارد دلار حمایت مالی از صندوق های سرمایه گذاری بزرگ از جمله جنرال آتلانتیک، SoftBank Vision Fund 2، Princeville Capital و ADQ دریافت کرده است. این استارتاپ که در سال 2010 راه اندازی شده، امروزه بزرگ ترین شرکت تجارت الکترونیک این کشور محسوب می شود که به بیش از 30 میلیون خریدار، خدمات رسانی می کند. طبق آمارهای منتشر شده از پلتفرم ترندیول، این شرکت روزانه بیش از 1 میلیون بسته سفارشی را ارسال می کند.

Demet Suzan Mutlu، بنیانگذار این استارتاپ به جز تمرکز روی کشور ترکیه، اهداف بین المللی در سر دارد و با فراهم کردن زیرساخت های فناوری و لجستیک، در حال توسعه کسب و کار خود است. این استارتاپ که اولین دکاکورن و یونیکورن ترکیه به شمار می رود در حال حاضر بخش های مختلفی را طراحی کرده که فعالیتی جز تجارت الکترونیک را دنبال می کنند. به عنوان مثال Trendyol Tech یک مرکز تحقیق و توسعه برای پردازش زبان مادری، تجزیه و تحلیل داده ها، یادگیری ماشینی و بیگ دیتا است. Dolap نیز زیر مجموعه ترندیول است که در سال 2016 راه اندازی شد و یک پلتفرم برای خرید و فروش محصولات دست دوم محسوب می شود.

گروه علی بابا به عنوان گروهی پیشرو در زمینه تجارت الکترونیک در سال 2018 یکی از سهامداران ترندیول شد. پس از سرمایه گذاری علی بابا روی این استارتاپ بود که Trendyol تبدیل به یک استارتاپ یونیکورنی شد. این شرکت در حال حاضر بیش از 5 هزار کارمند دارد.

Insider

استارتاپ اینسایدر یک نرم افزار به عنوان سرویس یا SaaS است که توسط خانم Hande Cilingir در سال 2012 در استانبول ترکیه راه اندازی شد. این پلتفرم که برای خدمات B2B و بازاریابان طراحی شده، تبدیل به یکی از معدود یونیکورن های دنیا شد که تحت رهبری یک زن قرار دارد. در مارس 2022، استارتاپ اینسایدر با حمایت مالی 121 میلیون دلاری خود، به ارزش تجاری 1.2 میلیارد دلار دست یافت و در لیست یونیکورن های دنیا ثبت شد.

در حال حاضر بیش از 1000برند شناخته شده در دنیا از جمله Samsung، IKEA، L’Oréa و … از خدمات SaaS اینسایدر استفاده می کنند تا بازاریابی را در کانال های مختلفی دنبال کنند. این پلتفرم با داشتن یک موتور بازاریابی مبتنی بر هوش مصنوعی، رفتار مشتریان را پیش بینی کرده و بر اساس داده های گذشته، دقیق ترین پیش بینی ها را در اختیار مدیران کسب وکارها قرار می دهد. با استفاده از این نرم افزار می توان بازاریابی را در کانال هایی همچون وب، اپلیکیشن، ایمیل، پیامک، پوش نوتیفیکیشن و پیام رسان های مختلف دنبال کرد.

این استارتاپ یونیکورن در طول دهه گذشته بیش از 700 کارمند از 28 کشور جهان داشته و تا به امروز بیش از 166 میلیون دلار حمایت مالی دریافت کرده است.