داستان کارخانه نوآوری در ایران از کجا آغاز می شود؟

کارخانه‌های نوآوری بازیگران جدید اکوسیستم نوآوری و کارآفرینی هستند که مفهوم جدیدی از هم‌افزایی را برای فعالان زیست‌بوم نوآوری با خود به همراه می‌آورند. این کارخانه ها محل تجمع استارتاپ‌ها و کسب و کارهای نوپا هستند و خدمات موردنیاز و مرتبط با آنها به صورت متمرکز برایشان فراهم می شود.

منشا و اصل کارخانه های این چنینی به 5 سال قبل و کشور آلمان برمی‌گردد. در سال 2014 یکی از کارخانه‌های قدیمی برلین، با هدف گردهم آوردن فعالان و بنیانگذاران استارتاپ‌ها به عنوان کارخانه برلین، بازسازی و بهره‌برداری شد و بعد از آن در سال 2017 کارخانه دیگری در کشور فرانسه ایجاد شد.

ایستگاه قطار قدیمی شهر پاریس ( استیشن اف ) که رکسانا ورزا مسئول بازسازی آن شد تا فضایی برای استقرار و زندگی کسب ‌وکارهای نوپا ایجاد شود. این ایستگاه قطار که متروکه بود حالا بزرگترین فضای استارتاپی جهان با 34 هزار متر مربع است و بیش از 1000 تیم استارتاپی در آن مشغول به فعالیت هستند.

کارخانه نوآوری چگونه به ایران راه پیدا کرده است؟

با افزایش تعداد شتابدهنده ها، شرکت های سرمایه گذاری و … از اوایل دهه 90 برنامه ای به نام مراکز شکل گیری در شهرهای مختلف با هدف ایجاد فضایی یکپارچه برای فعالیت‌های مختلف مورد نیاز در مسیر کارآفرینان استارتاپی مطرح شد. به طوری که همه نیازهای کارآفرینان یا علاقه‌مندان به راه اندازی استارتاپ‌ها، از طریق بخش‌های مختلف فضای کاری مشترک، فضای رویدادها، شتاب‌دهنده‌ها، دفاتر سرمایه‌گذاری و … در مراکز شکل‌گیری درنظرگرفته شده بود.درواقع هدف اصلی این طرح دسترسی بهتر و متمرکزتر به این مجموعه امکانات به خصوص در شهرهای کوچک‌تر بود.

براساس مقاله “داستان شروع کارخانه نوآوری” در وبسایت زاویه، هادی فرنود ( بنیان گذار کاموا ) و بابک کبیری ( مدیرعامل ریحون ) از جمله افرادی بودند که مستقیما در این پروژه تمرکز داشتند. در نهایت سعید رحمانی مدیرعامل سرآوا ایده ایجاد چنین فضایی را در کارخانه های متروکه و بازسازی آن ها داد و اولین طرح کارخانه نوآوری ( Innovation Factory ) در کارخانه الکترودسازی آما که مالک آن اکبر علیزاده بود در مردادماه سال 96 به توافق و امضا با مجموعه سرآوا رسید. شرکت هم آوا هم به عنوان بازوی اجرایی سرآوا به مدیریت محمود کریمی برای بهره برداری این پروژه مامور شد.

ماجرای تاسیس هم آوا

همزمان با شروع بازسازی کارخانه نوآوری، برنامه ادغام شرکت‌ها و برندهای پورتفولیو سرآوا که شامل شتاب‌دهنده آواتک، فضای کار اشتراکی زاویه، شتاب‌دهنده شزان به عنوان شتاب‌دهنده تخصصی و نوآوا به عنوان بازوی مشاوره‌ای بودند در حال پیگیری و انجام بود که درنهایت شرکت هم آوا با نام ثبتی کارخانه نوآوری هم آوا از ادغام این مجموعه ها با مدیریت عامل رضا کلانتری نژاد شکل گرفت.

اولین شرکت هایی که در این کارخانه نیمه آماده حضور پیداکردند شتابدهنده آواتک، شرکت نوآوا و شتابدهنده آواگیمز بودند. کمی بعد شرکت دیبا ( طراح سازه پل طبیعت ) برنده مناقصه بازسازی کارخانه متروکه با برنامه ریزی با شرکت هم آوا شروع به کار کرد.

پارک علم و فناوری پردیس در کارخانه نوآوری

داستان حضور پارک پردیس در کارخانه نوآوری از انعقاد قرارداد همکاری میان این مجموعه و شرکت هم آوا آغاز می شود که بر اساس آن مقرر شد کارخانه نوآوری به عنوان شعبه ای از پارک پردیس درنظر گرفته شود و مدیریت کارخانه به صورت مشترک توسط کمیته ای از هم آوا و پردیس انجام گیرد. این کارخانه در تابستان 97 به عنوان اولین شعبه پارک فناوری پردیس ثبت شد.

از آنجایی که از ابتدای ارائه ایده ایجادکارخانه نوآوری ردپای سرآوا در مراحل مختلف به چشم می خورد به نظرمی رسد که پشت پرده این کارخانه بزرگ همان سرمایه گذاران سرآوا هستند.

کارخانه نوآوری از چه اجزایی تشکیل شده است؟

فضای اشتراک کاری

شامل فضاهای کاری مستقل، اتاق جلسات، کافی شاپ، فضای نشیمن، اتاق ارائه، میز کار، اینترنت و تجهیزات اداری مورد نیاز است.

شتابدهنده ها

این بخش با هدف ارائه خدمات به شتابدهنده های مستقر در شهر جهت کمک به استارتاپها ایجاد می شود.

ارائه دهندگان خدمات

افراد و سازمان هایی که توانایی و پتانسیل ارائه خدمات در دو بخش ارائه خدمات نرم و مشاوره ای و ارائه خدمات سخت و تجهیزاتی را دارند.

صندوق سرمایه گذاری

فضایی مختص سرمایه گذاران برای ایجاد رابطه ای نزدیک بین استارتاپ ها و سرمایهگذاران و تسهیل دسترسی و تعامل آنها با یکدیگر.

آزمایشگاه تولید

آزمایشگاه تولید، فضایی مجهز به تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری، جهت طراحی و تولید نمونه های اولیه محصولات به عنوان بازوی اجرایی و عملیاتی شتابدهنده ها و فضاهای اشتراک کاری است.

سالن کنفرانس

فضای سالن کنفرانس مناسب برگزاری همایش ها و سمینارهای با ظرفیت تعداد نفرات بالا و همچنین سالن هایی مناسب برای برگزاری کارگاه ها و دوره های آموزشی می باشد.

خصوصیات کارخانه نوآوری آزادی

کارخانه نوآوری آزادی در مساحتی حدود 18 هزار و 500 متر مربع با همکاری بخش خصوصی در غرب تهران ایجاد شده و تمام آن چه را که یک تیم کارآفرینی نیاز دارد مهیا کرده است. موقعیت جغرافیایی کارخانه و دسترسی‌های مناسب به وسایل حمل‌ونقل عمومی، نزدیکی به دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مجاورت با فرودگاه مهرآباد و ایستگاه مترو از مزایای این مجموعه محسوب می شود و حضور دانشجویان، فارغ‌التحصیلان و نخبگان را در این محل سهولت می بخشد.

این کارخانه دارای 10 سوله 10000 متر مربعی و همچنین 4500 متر مربع ساختمان اداری و واحدهای خدماتی شامل فضای کاری مشترک، اتاق جلسات متعدد، سالن همایش، باشگاه ورزشی، رستوران و کافی شاپ می باشد. سوله‌های 10 گانه کارخانه نوآوری توسط شرکت‌های بخش خصوصی تبدیل به یک شتابدهنده یا مرکز نوآوری شده است که این اتفاق فرصت مناسبی برای تیم‌های استارت‌آپی است تا بتوانند از امکانات این شتابدهنده‌ها و مراکز نوآوری استفاده کنند.

در کارخانه نوآوری آزادی 8 بازیگر اصلی وجود دارد که در حوزه های زیر فعالیت می کنند :

ظرفیت کارخانه نوآوری آزادی 2500 نفر است و می تواند 500 تیم را درخود جای دهد که درحال حاضر از کل ظرفیت آن استفاده می شود.

علت اضافه شدن پسوند آزادی به کارخانه نوآوری چیست؟

از آنجایی که با صلاحدید پارک و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مقرر شد تا کارخانه های مشابه دیگر در تهران و سایر شهرها افتتاح شود به جهت تمایز نام آزادی به کارخانه نوآوری اضافه شد.